Limit wpłat na IKE w 2014 jest już znany od kilku miesięcy – jak co roku ogłosiło go w Monitorze Polskim oraz na swoich stronach internetowychMinisterstwo Pracy i Polityki Społecznej. Wynosi on 11 238zł(słownie: jedenaście tysięcy dwieście trzydzieści osiem złotych).
Nowy limit jest o 99zł wyższy niż ubiegłoroczny (11 139zł).
Po rozłożeniu go na 12 równych składek wychodzi, że co miesiąc możemy w 2014 roku odkładać w za pomocą indywidualnego konta emerytalnego 936,5zł. Oczywiście nie ma żadnego przymusu, żeby wpłacać regularnie czy wykorzystywać roczny limit do pełnej wysokości. Jeśli taka jest nasza wola, możemy nawet zrobić sobie rok przerwy od oszczędzania i nie wykorzystywać limitu w ogóle.
Ale załóżmy, że chcemy skorzystać z tarczy podatkowej, którą zapewnia indywidualne konto emerytalne, oraz budować zasoby oszczędności na odległą przyszłość. Co zrobić z limitem wpłat na IKE w 2014?
Limit wpłat na IKE w 2014 i w latach poprzednich
Gdzie znajdziemy takie dane, jeśli nie chcemy czekać na publiczną informację, ale sami obliczyć wysokość limitu wpłat na IKE? W projekcie ustawy budżetowej na dany rok. Projekt na 2014 opublikowano we wrześniu ubiegłego roku i od tego czasu wiemy, że przeciętne prognozowane wynagrodzenie w Polsce na obecny rok wynosi 3746zł.
A trzykrotność (300%) kwoty 3746zł to 11 238zł – czyli limit wpłat na IKE w 2014 roku.
Co ciekawe, nie zawsze tak było. IKE wystartowały w 2004 i przez pierwsze cztery lata istnienia roczny limit obliczany był za pomocą wzoru 150% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na dany rok. Od stycznia 2009r. obowiązują obecne zasady.
W poniższej tabelioraz wykresie zebrałem całą historię limitów wpłat na indywidualne konto emerytalne od początku jego istnienia w 2004r. Przy okazji warto wspomnieć, że niewykorzystane limity w z poprzednich lat przepadają.
Co zrobić z limitem wpłat na IKE w 2014r.?
Ponad 11 tysięcy złotych oszczędności rocznie, które przynajmniej w założeniach mają w przyszłości posłużyć sfinansowaniu naszej emerytury, to niemała suma. Nie mam najmniejszych wątpliwości, że sporej części Polaków na odłożenie takiej gotówki z różnych powodów nie będzie w ogóle stać.
Na szczęście nie ma przeciwwskazań, żeby oszczędzać choćby 100zł miesięcznie, a w międzyczasie działać na rzecz polepszenia naszej sytuacji ekonomicznej. Zbudowanie zdolności do generowania nadwyżek finansowych, które „dogonią” za jakiś czas ówczesny limit wpłat na IKE można potraktować jako swego rodzaju wyzwanie.
Nie mówię, że to łatwe, ale z pewnością możliwe.
a) dostępne opcje inwestycyjne
Bez względu na to, czy planujemy wpłacić na swoje indywidualne konto emerytalne cały roczny limit, czy kilkaset złotych, mamy sześć różnych możliwości:
- IKE w formie ubezpieczenia z funduszem kapitałowym,
- IKE w formie rachunku maklerskiego (bezpośrednie inwestycje giełdowe)
Co ważne, wybór konkretnego produktu nie jest ostateczny. Po roku od podpisania umowy z pierwszym dostawcą możemy bez kosztów przenieść swoje oszczędności do innego dostawcy.
Sam zaczynałem w 2012 roku od IKE obligacje skarbowe (oferta była całkiem apetyczna) ale po roku przeskoczyłem do towarzystwa funduszy inwestycyjnych, gdzie złożyłem własny portfel subfunduszy odpowiadający mojemu podejściu do ryzyka (mix wielu rzeczy typu mój wiek, horyzont inwestycyjny, tolerancja na wahania wyceny, itp.) oraz sytuacji na rynku (mix wielu rzeczy typu stopy procentowe, etap cyklu koniunkturalnego, dominujący sentyment do różnych klas aktywów, itp.).
W tym wpisieprzyglądałem się cechom charakterystycznym wszystkich form oszczędzania i inwestowania w IKE – jeśli ktoś dopiero zaczyna lub poszukuje zmiany, może posłużyć się treścią artykułu, żeby zdiagnozować swoje potrzeby.
Uwaga na marginesie - nie można mieć IKE w kilku miejscach naraz. Jeśli ktoś preferuje fundusze, nie można mieć IKE w kilku towarzystwach naraz. W tym artykule odpowiedziałem też na wiele innych pytań nurtujących osoby przymierzające się do indywidualnego konta emerytalnego.
b) sposób dokonywania wpłat
Jeśli chodzi oregularność czy wielkość wpłat, IKE jest prawdopodobnie najelastyczniejszym narzędziem do długoterminowego oszczędzania i inwestowania. Tutaj jego szczegółowe porównanie z polisami inwestycyjnymi.
Oznacza to, że możemy:
1) wpłacić cały roczny limit za jednym zamachem
2) rozbić limit na regularne miesięczne wpłaty
3) rozbić limit na nieregularne wpłaty
Możemy również:
1) skorzystać z całego dostępnego limitu wpłat w 2014
2) skorzystać z jego części
3) w ogóle go nie wykorzystywać, nawet jeśli mamy już działające IKE
Właściciele indywidualnych kont emerytalnych mają naprawdę olbrzymią dozę wolności. Niestety, jak wynika z badań nad zachowaniami finansowymi ludzi, im więcej wyboru i dowolności, tym gorzej przeciętna osoba radzi sobie ze swoją wolnością. Nie jest to bynajmniej polska specyfika – tak po prostu działa ludzki mózg. W skomplikowanych sprawach, a do takich należy z pewnością organizowanie swojej przyszłej emerytury, potrzebujemy jakiegoś wsparcia, kierunku, a nie kompletnej dowolności.
To jest jeden z powodów, dla którego IKE nie cieszy się wielką popularnością mimo wielu korzyści, które potencjalnie może przynieść oszczędzanie w ten sposób. Cały mechanizm jest tak elastyczny i tak otwarty, że nie do końca wiadomo, jak do niego podejść.
Ze statystyk KNF wynika, że dużo lepiej sprawdzają się pracownicze programy emerytalne (PPE), w których to zakład pracy przejmuje na siebie wybór zarządcy oszczędności oraz dyscyplinę comiesięcznego odprowadzania za uczestniczących pracowników składki. Efekt? Na koncie statystycznego uczestnika PPE jest wielokrotnie więcej środków niż na koncie statystycznego właściciela IKE.
Po co to w ogóle piszę? Moim zdaniem to są dowody, jeśli ktoś ich jeszcze w ogóle potrzebuje, na konieczność systemowego zorganizowania różnych aspektów swojego IKE. Tylko wtedy jest szansa, żeby po kilkunastu czy kilkudziesięciu latach „coś z tego mieć”.
Elementami tegosystemowego podejścia powinny być właśnie:
- przemyślany wybór dostawcy i formy IKE (na podstawie takich kryteriów jak poziom ryzyka, oczekiwana stopa zwrotu, itp.),
- decyzja o wielkości i częstotliwości wpłat oraz wprowadzanie jej w życie (a najlepiej jej całkowite zautomatyzowanie, np. stały przelew 200zł miesięcznie czy coś takiego)
- obliczenie, ile kapitału będziemy potrzebować, gdy IKE zamieni się w przyszłości w źródło dochodu (tutaj przewodnik krok po kroku, jak to zrobić),
Im precyzyjniej to wszystko zorganizujemy, tym mniej powinniśmy mieć wątpliwości co do tego, czy i jak wykorzystać limit wpłat na IKE w 2014 i w kolejnych latach.
Jak mam zamiar użyć swojego limitu wpłat na IKE w 2014?
Specyfika mojej sytuacji jest następująca: odkąd skończyłem studia, jestem na własnej działalności gospodarczej i moje obowiązkowe składki emerytalnego (ZUS i drugi filar) są niewielkie. O ile niektórzy mogą się zastanawiać, czy w przyszłości otrzymają od państwa jako takie świadczenia, ja mam 100% pewności, że będą one super niskie.
Jestem więc mocno zmotywowany, żeby wydzielić i prowadzić osobne kanały swoich oszczędności pod prywatną emeryturę. Najważniejszym z nich jest właśnie moje IKE.
Moje pierwsze IKE miało formę obligacji skarbowych i wciąż uważam, że to prawdopodobnie najprostszy i najbezpieczniejszy sposób gromadzenia długoterminowych oszczędności. Osobiście po roku zdecydowałem się na transfer środków do towarzystwa funduszy inwestycyjnych.
Przede wszystkim dlatego, że bardzo dużo się nauczyłem o rynkach i czuję się komfortowo wystawiając część swoich oszczędności na ryzyko. Samodzielnie dokonuję alokacji między subfundusze reprezentujące główne klasy aktywów (akcje, obligacje, rynek pieniężny). Jest ona dosyć stabilna, a ewentualne zmiany mają charakter kontrariański.
Nie mam jasnych przekonań co do rozwoju wydarzeń na rynkach w 2014 roku, więc nastawiam się na rozłożenie składek w czasie (uśrednianie) oraz między różne klasy aktywów, a nie jednorazową wpłatę do jednego subfunduszu.
Siostrzanym rozwiązaniem wobec IKE jest IKZE, drugie indywidualne konto dostępne w tzw. trzecim filarze z dodatkową zachętą na podatku dochodowym z pracy. W 2014 zmieniają się na korzyść oszczędzających zasady obliczania limitu wpłat na IKZE.
Warto również przejrzećinne narzędzia wspomagające oszczędzanie i inwestowanie.
Zapraszam do zapisywania się nabezpłatny, e-mailowy tygodnik Moja Przyszła Emerytura – co niedzielę podsumowanie tygodnia, zapowiedzi oraz coś ekstra.